Van het duurzaam inzetten van huishoudelijke apparaten tot mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan vast werk helpen: de pilot van BSH Nederland en Stichting De Kringloper is een inspirerend voorbeeld van circulaire economie.

Heb je wel eens goed rondgekeken in je eigen huis? Waarschijnlijk staat het vol met producten vanuit de hele wereld, die jouw leven comfortabel maken. Onze generaties voor ons kenden dit comfort nog niet. Hier zijn we dankbaar voor, maar al dat comfort heeft ook consequenties voor onze aarde, de mensen en onze voorraad grondstoffen. Daarom denken we na over nieuwe businessmodellen en moedigen we innovatieve ideeën van onze collega’s aan, om zo duurzamer te zijn als bedrijf. De inspirerende samenwerking tussen BSH Nederland en Stichting De Kringloper is ook zo van start gegaan. Collega Gerko Reurink liep al een tijdje rond met het idee voor deze samenwerking en mocht dit presenteren aan de directie. Daarna kreeg hij alle vrijheid om het idee verder uit te werken en als pilot te realiseren. “Het project loopt nog steeds heel goed,” vertelt Gerko. “Daarnaast zijn we nu ook met De Kringloper in overleg om een nieuwe pilot te starten, waarbij we apparaten echt gaan refurbishen. Dit betekent dat jong gebruikte apparaten worden opgeknapt tot bijna nieuw, en dan met 2 jaar BSH-garantie weer de markt ingaan. Daardoor kunnen apparaten die terugkomen van projecten, demonstraties of omruilingen weer met volledige garantie een nieuw leven tegemoet, waarbij we ook nog eens een nieuwe doelgroep kunnen bedienen.”

Even voorstellen

Stichting De Kringloper begon ooit als een gewone kringloopwinkel, maar is inmiddels uitgegroeid tot een non-profit organisatie die fantastisch werk doet voor de gemeenschap van Roosendaal en omstreken. Hierbij laat de stichting zien wat de positieve effecten van een circulaire economie zijn.

Meer dan ophalen en hergebruiken

Elk jaar verzamelt De Kringloper 3,5 miljoen kilo aan herbruikbare huishoudelijke apparaten. Maar het is niet alleen ophalen en hergebruiken. Gerko legt uit: “Geselecteerde apparaten van BSH (waarbij we kijken naar leeftijd, kwaliteit en energielabel) worden opgehaald, gecheckt, indien mogelijk gerepareerd en schoongemaakt door vrijwilligers en medewerkers van deze kringlooporganisatie, De Kringloper. Dit wordt op een professionele manier gedaan, waarbij we originele onderdelen gebruiken en veiligheidschecks doen. Monteurs van BSH helpen regelmatig mee bij het bestellen van onderdelen en geven tips waar nodig.”

De missie van onze non-profit is tweeledig. Enerzijds halen we herbruikbare spullen op en verkopen we ze, anderzijds investeren we in het opleiden van mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. We helpen hen om deze afstand te overbruggen.

-       Robbert van Walsum, Operations Manager bij Stichting De Kringloper

Robert van Walsum, Operations Manager bij Stichting De Kringloper, vult aan: “De missie van onze non-profit is tweeledig. We zeggen ‘voor mens en milieu’. Enerzijds halen we herbruikbare spullen op en verkopen we ze, anderzijds investeren we in het opleiden van mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. We helpen hen om deze afstand te overbruggen door hen training, lessen en werk in een normale setting aan te bieden binnen ons bedrijf.” Andere bedrijven en de lokale overheid kan deze mensen vervolgens inzetten. Het gaat om medewerkers met een sociale achterstand, een handicap, mentale problemen of medewerkers die niet passen in een ‘normale baan’. Zo’n 67% van de omzet die De Kringloper genereert met haar activiteiten en de opgeknapte of gerepareerde apparaten wordt gestoken in trainingsprogramma’s en mensen.

Zo ook Michel. “Hij kwam naar ons toe op een driewieler en had maar een doel: hij wilde onderdeel van het team worden”, vertelt Robbert. “We hebben hem een paar jaar getraind en hij kreeg een baan in onze Kringloper-winkel. Het enige wat Michel nodig had, was zelfvertrouwen, en dat konden wij hem geven.”

De enige gecertificeerde kringlooporganisatie in Nederland

Voor zijn pilot zocht Gerko een partner om huishoudelijke apparaten op te halen en te repareren, die anders weggegooid zouden worden. De officiële vereniging voor kringloopbedrijven in Nederland, de BKN (Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland), stelde De Kringloper voor, aangezien zij de enige non-profit op dit gebied zijn in Nederland. Ze zijn gecertificeerd om te werken met elektrische apparaten, volgens de richtlijnen van CENELEC (European Committee for Electrotechnical Standardization), en zijn ook WEELABEX (Waste Electrical and Electronic Label of Excellence) gecertificeerd. Dat betekent dat ze elektronische goederen en huishoudelijke apparaten mogen ophalen, repareren en opknappen. “Als je bijvoorbeeld 1000 kilo aan elektronische apparatuur uit elkaar haalt, moet je daar volgens de eerdergenoemde certificaten een bepaald percentage uithalen en aan die instanties laten weten waar het heen gaat en wat het team er mee gaat doen.” zegt Robbert. Dit maakt hen de ideale partner voor huishoudelijke apparaten.

“Werken met BSH heeft verschillende voordelen”, zegt Robbert. “De kwaliteit van de goederen van BSH is hoger dan gemiddeld van de apparaten die we krijgen. Consumenten die deze apparaten kopen, doen meestal betere apparaten weg. Daardoor zijn ze makkelijker te repareren en na te kijken. Dus het reparatieratio is hoger. We verkopen die apparaten dan weer in onze winkel, voor een goede prijs, zodat mensen met minder geld duurzame machines met een jaar garantie van ons kunnen kopen.”

Stropers en andere uitdagingen in de afvalindustrie

“Het heeft me veel moeite gekost om de juiste certificaten te krijgen. Veel bedrijven repareren ook gewoon zonder gecertificeerd te zijn. We investeren veel tijd in stakeholder management om te laten zien dat we een non-profit organisatie zijn, maar ook om aan te tonen dat we een professionele partner zijn en dat je met ons kansen creëert voor mensen die minder kansen krijgen – dat is heel veel waard.”

“Het is lastig om mensen te laten zien dat het meer is dan afval verminderen of hergebruiken. Het is een verhaal, en daarom noemen we het een inclusieve arbeidsmarkt. Het is meer dan allen een baan.”

De volgende uitdaging is ervoor zorgen dat de ‘afvalmarkt’ kwaliteit laat zien, vooral voor elektronica. Het fluctueert, wat betekent dat er verzamelaars zijn die proberen om exclusieve rechten te krijgen om afval op te halen, maar eigenlijk alleen maar bepaalde onderdelen hiervan gebruiken om door te verkopen, in plaats van te hergebruiken of repareren. Dit zorgt voor extra afval én hoofdpijn bij de bedrijven die juist proberen om afval te verminderen.

Wisten meer mensen maar waarom circulaire economie zo belangrijk is

“Mensen. Planeet. Winst. Daar gaat het uiteindelijk om. Het aantal mensen op aarde groeit snel en onze middelen raken steeds eerder op. We proberen te voorkomen dat men nieuwe producten maakt die vervolgens snel weer weggegooid worden. Dat is slecht. Het kost een hoop materiaal. Wat veel mensen niet weten is hoeveel afval er naar derdewereldlanden wordt geëxporteerd. Daar vind je stranden waar miljarden kilo’s elektrisch afval worden gedumpt. Dat moet echt veranderen.” zegt Robbert.

Veel huishoudelijke apparaten worden nog steeds zonder nadenken naar de lokale vuilnisbelt gebracht. Inclusief elektronische producten, die vaak niet eens kapot zijn. “Je kunt dit het beste naar sociale bedrijven brengen, zodat zij het kunnen nakijken en misschien verkopen. Ook wordt veel elektrisch materiaal weggegooid alsof het normaal afval is. Alles met een batterij of kabel, of een elektrische tandenborstel mag niet zomaar in de vuilnisbak verdwijnen. Als je het weggooit, kan het niet gerecycled worden, maar wordt het verbrand. Gooi het dus alsjeblieft niet zomaar bij het vuil.”

“Als je het weggooit kan het niet gerecycled worden, maar wordt het verbrand. Gooi het dus alsjeblief niet zomaar bij het vuil.”

Het gesprek met Gerko en Robbert laat zien hoe belangrijk dit soort bedrijven zijn voor een circulaire economie. Niet alleen bouwen we zo aan een duurzamere manier van werken met huishoudelijke apparaten, we steunen ook lokale gemeenschappen.